Wij zijn weer in Mozambique geland! En Mozambique is niet bepaald de plek die je even rustig op adem laat komen zodat je er zachtjes aan weer in kan komen. Het is volle bak vanaf het moment dat wij landden. Zo heeft Sandra meteen de nacht nadat we thuis waren een bevalling begeleid; zij was de hele nacht en volgende ochtend bezig. Vervolgens hadden we net een beetje onze koffers weggewerkt en zaten we middenin het afscheid van goede vrienden met wie we 15 jaar lang lief en leed hebben gedeeld op het zendingsveld. Zij gaan weer terug naar hun thuisland Australië en geen idee of en wanneer we ze ooit terug gaan zien. Aan het eind van de ochtend waren we allemaal weer met betraande gezichtjes thuis van het vliegveld waar we hen uitgezwaaid hadden. Zo: tijd voor rust!
Maar die avond gaat de telefoon: het is Armindo. Degenen die ons al langer volgen kennen hem misschien wel als de vader van Sara die bij ons op de veranda is geboren op een vrijdagavond alweer heel wat jaren geleden (2016). Na Sara mocht Sandra de tweede baby een naam geven en kleine Rosa is ondertussen 4 jaar oud en ze heeft een lief klein zusje Merina. Armindo belt en in ongelofelijk moeilijk begrijpelijk en gebroken Portugees legt hij uit dat zijn dochter Rosa zich verbrand heeft. Het is avond en dus donker, hij woont 40 km verderop dus niet echt naast de deur en ik kan niet peilen hoe ernstig dit is. Ik verbind hem door met Alegria: een gezondheidsvrijwilligster die we goed kennen, die stammentaal spreekt, en die gespecialiseerd is in brandwonden. Ik begrijp dat het goed is om met het meisje naar het ziekenhuis te komen de volgende dag.
Dan is het maandagmiddag en we zitten aan de lunch als de telefoon weer gaat. Een verslagen Armindo aan de telefoon die me vertelt dat zijn dochtertje vanochtend is overleden… of we alsjeblieft willen komen.
Wij komen gelijk in actie en besluiten met het leiderschapsteam om direct twee auto’s vol te laden met mensen om ze te gaan ondersteunen. Armindo en zijn vrouw Laurinda zijn de enige christenen in een moslimdorp. Helaas gebruiken veel moslimfamilies juist dit soort enorm pijnlijke momenten om druk uit te oefenen om terug te keren naar de Islam. Ik race nog even naar de stad om de doek te kopen waarin ze begraven zal worden. Ook haal ik nog snel wat basis voedsel: 20 kg rijst, 20 kg bonen, 5 liter olie, een zak bananen en mango’s uit eigen tuin en 2 kg suiker, want dat gaan we zeker nodig hebben.
Bij aankomst treffen we de verslagen ouders aan. De families doen enorm moeilijk over elk onderdeel van de begrafenis maar het lukt om communicatie op gang te krijgen en er komt een plan. Het is nu al te laat om te beginnen met het graven van het graf, dus we komen de volgende ochtend terug voor de begrafenis. Twee oudere dames en Ámido onze guard (die Armindo jaren geleden tot de Heer heeft mogen leiden) blijven slapen (op de koude grond!) om bij dit gezin te zijn ter vertroosting en ondersteuning. Weer thuis zijn wij leeg van alle inzet en emoties. De volgende ochtend vroeg weer op pad met een volle auto. Ook nu bestaat de dag uit veel wachten: er zijn regeltjes voor alles rondom een begrafenis, alles ligt erg gevoelig en het gaat per definitie allemaal erg traag. Sandra is druk bezig met een aantal anderen om het lichaam haar laatste rituele wassing te geven en te wikkelen in doeken zodat het op de kleine draagbaar kan worden gelegd. Ik vang ondertussen kleine problemen af samen met lokale collega Pedro en betaal de grafdelvers (3 euro de man).

Als alles is geregeld begint het zingen met stukken getuigenis en bijbelverzen er tussendoor. Het dorp heeft nog nooit iets christelijks meegemaakt en al helemaal geen begrafenis. Als het lichaam op de draagbaar wordt geplaatst staat iedereen op en loopt het hele dorp richting begraafplaats op een plek 10 minuten verderop in de bush. Pedro krijgt aan het graf nogmaals de gelegenheid om het Woord te brengen en zo hoort driekwart van het dorp voor het eerst de boodschap van de Zoon van God die voor ons is gestorven en ons is voorgegaan om een plaats in de hemel te bereiden. Dan lopen we weer terug en eten we samen (maar niet de moslim mannen want die zijn nog aan het vasten voor de Ramadan). Daarna naar huis. Een enorm verdrietige dag waarbij je je machteloos voelt in het zoveelste verhaal van een kindje dat sterft door gebrek aan goede zorg. Kleine Rosa heeft in een onbewaakt moment de hele hete pan kokend water over zichzelf gekieperd en is door de brandwonden aan uitdroging en uitputting overleden. Armindo heeft ’s avonds en ’s ochtends vroeg geprobeerd om vervoer te krijgen in het dorp maar dat was niet meer gelukt. Doordat we als team zijn gekomen hebben we het echtpaar kunnen vertroosten en helpen en ze zijn daarvoor enorm dankbaar. Het bizarre en mooie aan een begrafenis als deze, is dat het de meest effectieve manier van evangelisatie is in de Yao cultuur: velen zullen door deze dag tot geloof komen. En zo klinkt er toch weer hoop en dankbaarheid door na een tragisch ongeval.
6 reacties
Naar het reactie formulier
lieve Frank Sandra Judah wij reageren wel wat laat….. maar] ik [ mam ] lees het nu pas . Wat een verdrietige gebeurtenis. Soms zijn er van die momenten dan zouden we jullie en het team gewoon willen omhelzen en troosten ,dat gaat helaas niet. Maar ook wij vanuit An.dijk staan in gebed om jullie en de familie heen. Wat voel je je als mens dan toch machteloos. Maar wij weten ons { hen }geborgen in Zijn hand. Wij wensen jullie allen Zijn nabijheid Zijn liefdevolle nabijheid Zijn kracht en Zijn troostvolle armen om jullie allen heen. Knuffels pap ,mam ,opa en oma .
Lieve mensen, ik ben er stil van. We bidden voor jullie en het gezin. Hele dikke hug.
Lieve Frank en Sandra,
Bedankt voor het delen.
Gods timing ……. Sandra jij was op tijd voor deze moeder en kon bij de bevalling zijn en jullie waren er voor Armindo.
We bidden Gods liefdevolle troost toe.
Wat een verlies…..
Liefs xxx,
Marleen (en Gerrit)
Lieve schatten, wat een verdriet. En wat een getuigenis. Het is zo dubbel allemaal. Heel veel sterkte met alle emoties om die een plek te geven. Het beste aan de voeten van Jezus. Ook afscheid nemen van jullie goede vrienden. Ik ken het gevoel…sterkte xxx
De wegen van de Heer zijn ondoorgrondelijk; dat er door zo’n groot verdriet heen troost en bemoediging mag zijn. Jullie inspanningen zijn een inspiratie van Gods liefde.
Wat een leed.. Wat een verdriet.. Wat een tijd om door te maken.. Zoveel gebeurtenissen en emoties… Heer, kom, met Uw vrede.. Waai met Uw Geest.. Kom, met Uw kracht over de ouders, de kinderen, families, het dorp, de staff, Frank en Sandra en Judah.. U bent erbij, Heer, en we zien op U, op U alleen is onze hoop.. We bidden mee, Heer, dat velen zich naar U keren, dat al het verdriet, alles wat mensen hebben mogen zien en horen in de woorden en de houding van de gelovigen, harten mag bewegen naar U.