Een super leuk verslag, rechtstreeks van onze partners in Pemba (de hoofdstad van de provincie waar zo vele vluchtelingen zijn):
Beste vrienden en partners, het is met grote vreugde dat wij u vertellen over de dingen die God doet in het leven van de kinderen; het gaat super goed met ze! Elke zaterdag maken wij pap voor de kinderen en komen zij het bij ons eten. Andere dagen maken de ouders het thuis voor de kinderen klaar. De kinderen vinden het heel leuk om bij ons te zijn en de verrijkte pap te eten. Toen wij voor een korte tijd stopten vanwege vakantie, kwamen de kinderen elke dag langs om te vragen wanneer we weer verder gingen. Wij geloven dat zaadjes al geplant worden in de levens van deze kleintjes en daarom vertellen we ook elke keer een bijbel verhaal en doen leuke spelletjes met ze. Ook de moeders van de kinderen komen naar ons toe om te vertellen over de veranderingen die zij in het leven van hun kinderen zein. Daarom zijn zij nu ook zeer geïnteresseerd om ons team op een of andere manier te helpen. Sommige vrouwen komen vroeg, om schoon te maken. Anderen komen helpen bij de voorbereiding, weer anderen komen helpen met bedienen, of malen het meel waarmee we de pap maken (bonen, pinda’s en mais). Wij zien vreugde terug komen in de gezinnen en het is ons hart dat ze Jezus leren kennen, want Hij is degene die echt voor het leven van de kinderen zorgt, voor een deel door deze pap heen.
Maria bouwt een band op met deze moeders. Zij zijn graag dicht bij haar en zeggen dat ze woorden tekort komen om hun dankbaarheid uit te drukken, dus het enige wat zij willen is ons helpen terwijl wij hun kinderen helpen.
Wij zijn weer in Mozambique geland! En Mozambique is niet bepaald de plek die je even rustig op adem laat komen zodat je er zachtjes aan weer in kan komen. Het is volle bak vanaf het moment dat wij landden. Zo heeft Sandra meteen de nacht nadat we thuis waren een bevalling begeleid; zij was de hele nacht en volgende ochtend bezig. Vervolgens hadden we net een beetje onze koffers weggewerkt en zaten we middenin het afscheid van goede vrienden met wie we 15 jaar lang lief en leed hebben gedeeld op het zendingsveld. Zij gaan weer terug naar hun thuisland Australië en geen idee of en wanneer we ze ooit terug gaan zien. Aan het eind van de ochtend waren we allemaal weer met betraande gezichtjes thuis van het vliegveld waar we hen uitgezwaaid hadden. Zo: tijd voor rust!
Maar die avond gaat de telefoon: het is Armindo. Degenen die ons al langer volgen kennen hem misschien wel als de vader van Sara die bij ons op de veranda is geboren op een vrijdagavond alweer heel wat jaren geleden (2016). Na Sara mocht Sandra de tweede baby een naam geven en kleine Rosa is ondertussen 4 jaar oud en ze heeft een lief klein zusje Merina. Armindo belt en in ongelofelijk moeilijk begrijpelijk en gebroken Portugees legt hij uit dat zijn dochter Rosa zich verbrand heeft. Het is avond en dus donker, hij woont 40 km verderop dus niet echt naast de deur en ik kan niet peilen hoe ernstig dit is. Ik verbind hem door met Alegria: een gezondheidsvrijwilligster die we goed kennen, die stammentaal spreekt, en die gespecialiseerd is in brandwonden. Ik begrijp dat het goed is om met het meisje naar het ziekenhuis te komen de volgende dag.
Dan is het maandagmiddag en we zitten aan de lunch als de telefoon weer gaat. Een verslagen Armindo aan de telefoon die me vertelt dat zijn dochtertje vanochtend is overleden… of we alsjeblieft willen komen.
Wij komen gelijk in actie en besluiten met het leiderschapsteam om direct twee auto’s vol te laden met mensen om ze te gaan ondersteunen. Armindo en zijn vrouw Laurinda zijn de enige christenen in een moslimdorp. Helaas gebruiken veel moslimfamilies juist dit soort enorm pijnlijke momenten om druk uit te oefenen om terug te keren naar de Islam. Ik race nog even naar de stad om de doek te kopen waarin ze begraven zal worden. Ook haal ik nog snel wat basis voedsel: 20 kg rijst, 20 kg bonen, 5 liter olie, een zak bananen en mango’s uit eigen tuin en 2 kg suiker, want dat gaan we zeker nodig hebben.
Bij aankomst treffen we de verslagen ouders aan. De families doen enorm moeilijk over elk onderdeel van de begrafenis maar het lukt om communicatie op gang te krijgen en er komt een plan. Het is nu al te laat om te beginnen met het graven van het graf, dus we komen de volgende ochtend terug voor de begrafenis. Twee oudere dames en Ámido onze guard (die Armindo jaren geleden tot de Heer heeft mogen leiden) blijven slapen (op de koude grond!) om bij dit gezin te zijn ter vertroosting en ondersteuning. Weer thuis zijn wij leeg van alle inzet en emoties. De volgende ochtend vroeg weer op pad met een volle auto. Ook nu bestaat de dag uit veel wachten: er zijn regeltjes voor alles rondom een begrafenis, alles ligt erg gevoelig en het gaat per definitie allemaal erg traag. Sandra is druk bezig met een aantal anderen om het lichaam haar laatste rituele wassing te geven en te wikkelen in doeken zodat het op de kleine draagbaar kan worden gelegd. Ik vang ondertussen kleine problemen af samen met lokale collega Pedro en betaal de grafdelvers (3 euro de man).
Als alles is geregeld begint het zingen met stukken getuigenis en bijbelverzen er tussendoor. Het dorp heeft nog nooit iets christelijks meegemaakt en al helemaal geen begrafenis. Als het lichaam op de draagbaar wordt geplaatst staat iedereen op en loopt het hele dorp richting begraafplaats op een plek 10 minuten verderop in de bush. Pedro krijgt aan het graf nogmaals de gelegenheid om het Woord te brengen en zo hoort driekwart van het dorp voor het eerst de boodschap van de Zoon van God die voor ons is gestorven en ons is voorgegaan om een plaats in de hemel te bereiden. Dan lopen we weer terug en eten we samen (maar niet de moslim mannen want die zijn nog aan het vasten voor de Ramadan). Daarna naar huis. Een enorm verdrietige dag waarbij je je machteloos voelt in het zoveelste verhaal van een kindje dat sterft door gebrek aan goede zorg. Kleine Rosa heeft in een onbewaakt moment de hele hete pan kokend water over zichzelf gekieperd en is door de brandwonden aan uitdroging en uitputting overleden. Armindo heeft ’s avonds en ’s ochtends vroeg geprobeerd om vervoer te krijgen in het dorp maar dat was niet meer gelukt. Doordat we als team zijn gekomen hebben we het echtpaar kunnen vertroosten en helpen en ze zijn daarvoor enorm dankbaar. Het bizarre en mooie aan een begrafenis als deze, is dat het de meest effectieve manier van evangelisatie is in de Yao cultuur: velen zullen door deze dag tot geloof komen. En zo klinkt er toch weer hoop en dankbaarheid door na een tragisch ongeval.
Afgelopen donderdag zijn wij aangekomen in Nederland en wij zijn meteen doorgegaan om Frank zijn moeder op te zoeken. Zij sliep rustig en wij mochten voor haar zingen en bidden. In de nacht daarop belde de verpleging dat haar einde naderde. Frank is samen met zijn broer en zusje naar het verpleeghuis gegaan en zij zijn bij haar gebleven terwijl mam de eeuwigheid in ging.
Wij zijn dankbaar over hoe het gegaan is. Mam heeft echt op ons gewacht en is daarna vredig overleden.
“Wat voor een God dienen jullie, die voor ons en onze kinderen zorgt?!”
– onze moslim-buren die naar de kliniek komen –
Om de trainingskliniek helemaal – ingericht en al – af te maken, hebben we nog 6.500 euro nodig. Als deze kliniek af is kunnen wij nóg meer Mozambikanen opleiden om ondervoede kinderen op te sporen en te begeleiden, totdat we gezonde kinderen zien die met respect geholpen worden. Wij willen het hoge sterftecijfer onder kinderen enorm zien afnemen. Ook willen wij gezonde zwangeren zien die gezonde kinderen op de wereld zetten! Help jij mee?
Wij stappen a.s. maandag, 20 februari om 03:30 in de auto om naar Schiphol te rijden omdat we om 07:15 vliegen. Lekkere tijden voor een avondmens als ik! Wij vliegen voor het eerst in ons leven via Doha (Qatar) naar Zuid Afrika en dan door naar Nampula, Mozambique. We hebben 2x een overstap tijd van 6 uur, dus dat wordt een flinke trip. Bij onze vrienden, op de Youth with a Mission basis in Nampula bereiden ze zich voor op een DTS (Discipelschap Training School) en Leoni geeft les aan de stafleden. Wij zullen wat boodschappen doen in Nampula en de dag erna rijden we samen met Leoni weer terug naar Lichinga. Het is volop regenseizoen en er zijn een aantal plaatsen waar de doorgaande weg nog niet verhard is. Normaal doe je 9 uur over de autorit als je in 1x doorrijd; we gaan zien hoe dat nu zal zijn.
Wij kijken er naar uit om weer naar huis te gaan. Vooral ook Judah heeft zin om weer lekker met zijn vrienden te voetballen. We gaan dan ook weer een aantal voetballen meenemen voor de 5 voetbalteams die we graag willen aanmoedigen. Snel meer daarover!
Het is dit keer natuurlijk moeilijker om afscheid te nemen van mijn schoonmoeder, maar ze is in hele goede handen in het St. Niek en ook staat zij nog steeds helemaal achter ons werk. Zij zegt zelf dat een deel van haar hart ook in Afrika is. Bijzonder dat zij ons opnieuw haar zegen geeft om te gaan. En zo gaan we, in vertrouwen en in verwachting op wat God door ons en door ons team heen weer zal gaan doen. Liefs van ons drietjes!
Wat een ENORME vreugde in het dorp Chanika, dicht bij de Malawiaanse grens als Sukarani een rollator krijgt zodat hij weer rond kan lopen. Deze rollator was één van de extra zegeningen in de container. Onze Amerikaanse collega’s: Ian en Carla leerden Sukarani en zijn moeder een aantal jaar geleden kennen. Toen kon hij letterlijk niks; zat de halve dag bij zijn moeder op de rug gebonden. Carla begon met hem te spelen en hem fysiotherapie te geven. Zijn moeder zag het positieve effect dat dit op hem had en leerde hoe zij ook haar zoon thuis kon stimuleren. Vorig jaar maakte Ian een provisorische rollator voor hem (zie filmpje hieronder – ook super leuk!), maar die was net gesneuveld en nu gaat Sukarani dus voor een maatje groter (hij zal er zeker nog wel ‘in groeien’) en je hoort hem kraaien van plezier. In Mecula, waar onze collega Anneke met een team zit, zijn er 2 rolstoelen uitgedeeld! Levensveranderend! Het moest zó lang duren, die container… maar er komt dan ook een hoop zegen van!
Eindelijk! De container is aangekomenopen containerstart bouw opleidingskliniek
Wij zijn enorm enthousiast om te vertellen dat de container met bouwmateriaal voor twee klinieken eindelijk is aangekomen in Lichinga! Dat is gebeurd op de laatste dag van het jaar 2022. Wat hebben we er lang voor gebeden om de container vàn de haven naar ons in Lichinga te krijgen. En het is gelukt, zonder inkomsten belasting te betalen; die is betaald door afdeling gezondheidszorg van onze provincie, waarmee wij een samenwerkingscontract hebben.
Daniel Wierstra, onze collega, is meteen in actie gekomen en heef betonblokken, zand en cement gekocht en is deze week al gestart met de bouw van de muren op het fundament wat er al 2,5 jaar ligt. De ramen, deuren en ook de hele dakconstructie zit in de container, dus dat stuk zal rap gaan.
Om de trainingskliniek helemaal, ingericht en al af te maken, hebben we nog 6.500 euro nodig. Dat is inclusief een openingsfeest voor de hele buurt en een dank voor alle vrijwilligers die door de jaren heen al de kliniek draaiende hebben gehouden zowel in Lichinga als in Mitava, Pemba, Sanga en Mecula. Samen willen we in deze provincie ons deel doen om nóg meer Mozambikanen op te leiden ondervoede kinderen op te sporen en te begeleiden totdat we gezonde kinderen zien die met respect geholpen worden. En totdat het hoge sterftecijfer onder kinderen enorm afgenomen is. Ook willen we gezonde zwangeren zien die na een goed begeleide bevalling gezonde kinderen op de wereld zetten! Help jij mee?
De tweede kliniek wordt gebouwd in Mandimba, dicht bij de grens met Malawi en ook daarover zijn we enorm enthousiast. Volgende keer een filmpje over deze locatie van Youth with a Mission.
Wij vliegen zelf op 20 februari weer naar Mozambique.
Wat een schrik was het dat de moeder van Frank zowel in november als ook in december een hersenbloeding had gekregen! Wij besloten in nauw overleg met de broer en het zusje van Frank en met ons thuisfront, om snel naar Nederland te komen, terwijl we nog maar net 7 weken terug in Mozambique waren. En zo stonden wij op maandagavond 19 december, na een reis van bijna 3 lange dagen, naast haar ziekenhuisbed. Diezelfde week kreeg ze er ook nog eens een longontsteking overheen en we dachten dat we haar gingen verliezen. Maar nee; haar wil om te leven is heel groot en het is ook heel mooi om te zien dat God ons lichaam zo gemaakt heeft dat het wil herstellen.
Mam is begin januari verhuisd naar de revalidatie afdeling van het St. Nicolaas verpleeghuis in Lutjebroek. In hoeverre revalidatie nog mogelijk is, gaan we zien maar haar hele linkerkant is verlamd en zelfs zonder gevoel. De revalidatie zal dus vooral van de rechterkant vandaan moeten komen. Slikken is nog steeds heel moeizaam, maar praten gaat al beter. Mam geniet van visite en zij herkent iedereen absoluut.
Ook van kaartjes kan ze enorm genieten en die worden vaak meermaals voorgelezen. Mocht jij haar ook een kaartje willen sturen, welkom op:
Joke Slatman – St. Nicolaas, kamer 1.19 – Azalealaan 18 -1614 SN Lutjebroek
Frank bezoekt haar dagelijks 1 of 2 keer en ook Judah (oma’s grote vriend – zoals zij hem zelf noemt) en ik komen vaak langs. Wij gaan kijken hoe wij samen met de familie alles goed kunnen regelen voor mam en daarna gaan we kijken wanneer we weer teruggaan naar huis.
Volgende keer zullen we vertellen hoe de zaken in Mozambique evengoed verder gaan.
